Jiaogulan
Andere benamingen: Onsterfelijkheidskruid, Zuidelijke ginseng, Amachazuru (Japans)
Botanie en signatuur
Latijnse naam: Gynostemma pentaphyllum
Jiaogulan is een klimmende, meerjarige plant uit de komkommerfamilie (Cucurbitaceae) met dunne stengels en handvormig verdeelde bladeren, meestal bestaande uit vijf blaadjes. De plant draagt kleine, onopvallende bloemetjes en bolvormige vruchtjes. De vlezige ranken en het stervormige blad worden in de signatuurleer geassocieerd met vitaliteit, veerkracht en energetische balans. De vorm van het blad, dat als een open hand de omgeving lijkt te omvatten, symboliseert ondersteuning en regulatie, wat overeenkomt met de adaptogene werking van de plant.
Belangrijke toepassingen
Adaptogeen
ondersteunt het lichaam bij fysieke en mentale stress.
Antioxidant
beschermt cellen tegen oxidatieve schade.
Bloeddrukverlagend
ondersteunt het zenuwstelsel en hersenfunctie
Herkomst en vindplaats
Jiaogulan komt oorspronkelijk uit de bergachtige streken van Zuid-China, Thailand, Laos en delen van Japan. In deze gebieden groeit de plant in het wild in vochtige, schaduwrijke omgevingen, vaak op hoogtes boven de 1000 meter. Jiaogulan wordt daar traditioneel gekweekt in huiselijke tuinen en langs akkers. Door zijn sterke groei en weinig eisen aan bodem of verzorging, wordt de plant ook buiten zijn oorspronkelijke verspreidingsgebied gecultiveerd. In China wordt hij voornamelijk in de provincie Guizhou gebruikt, waar mensen die Jiaogulan als dagelijks drankje nuttigen opvallen door hun vitaliteit en hoge leeftijd.
Geschiedenis en traditioneel gebruik
De eerste vermeldingen van Jiaogulan als voedsel en geneeskrachtige plant dateren van de Ming-dynastie in China. Hoewel het kruid in de traditionele Chinese geneeskunde aanvankelijk weinig bekendheid genoot, werd het later geprezen als “het kruid van de onsterfelijkheid” na ontdekking van de lokale toepassing in Zuid-China. Jiaogulan wordt traditioneel gebruikt als verjongend tonicum, bloedzuiverend middel en algemeen versterkend drankje, vaak als thee. In Japan wordt het als “amachazuru” ingezet bij spijsverteringsklachten en als tonicum voor het hart. Moderne kruidengeneeskunde waardeert Jiaogulan vanwege zijn brede inzetbaarheid en milde werking, vooral bij chronische stress, vermoeidheid en verhoogde cholesterolwaarden.
Gebruikte delen en belangrijkste inhoudsstoffen
Gebruikte delen: bladeren en stengeltoppen
Belangrijke inhoudsstoffen:
- Gypenosiden (vergelijkbaar met ginsenosiden uit Panax ginseng)
- Flavonoïden (zoals rutin en quercetine)
- Polysachariden
- Saponinen
- Vitaminen en sporenelementen
Geneeskrachtige eigenschappen
Jiaogulan is vooral bekend als adaptogeen: het helpt het lichaam zich aan te passen aan stress en bevordert balans in verschillende fysiologische systemen. De gypenosiden hebben een harmoniserende werking op het immuunsysteem en het endocriene stelsel, en lijken te werken via de hypothalamus-hypofyse-bijnier-as. Verder zijn er aanwijzingen dat Jiaogulan de activiteit van antioxidatieve enzymen zoals superoxide dismutase (SOD) verhoogt, wat bijdraagt aan het tegengaan van verouderingsprocessen. Klinisch onderzoek heeft aangetoond dat het kruid het HDL-cholesterol kan verhogen en LDL-waarden verlagen, terwijl het de bloeddruk en bloedsuikerspiegel reguleert. De zachte, tonifiërende werking maakt het een populair kruid voor mensen met een verminderde vitaliteit, hormonale disbalans of cardiovasculaire risico’s.
Indicaties
- Chronische stress en burn-out
- Verhoogde bloeddruk en cholesterol
- Vermoeidheid en lage weerstand
- Hormonale disbalans
- Preventie van oxidatieve stress en veroudering
Verwerking en dosering
- Thee: 1-2 theelepels gedroogd kruid per kop, 10 minuten trekken
- Tinctuur (1:5): 2-5 ml, 2-3 maal daags
- Poeder: 500-1000 mg, 1-2 maal daags
Combinatie met andere kruiden
- Met Ashwagandha of Rhodiola bij stress en uitputting
- Met Olijfblad of Knoflook bij verhoogd cholesterol
- Met Gotu Kola voor cognitieve ondersteuning en verjonging
Waarschuwingen en contra-indicaties
- Niet gebruiken tijdens zwangerschap zonder overleg
- Kan bloeddruk en bloedsuiker verlagen: voorzichtig combineren met medicatie
- Mogelijke interactie met bloedverdunners
Onderzoeken
Preklinische en klinische studies hebben het adaptogene en antioxidatieve potentieel van Jiaogulan bevestigd. In dierstudies werd een verlenging van de levensduur en verbetering van fysieke prestaties waargenomen. Klinische studies tonen verbeteringen in cholesterolwaarden, bloeddruk en immuunstatus aan. Onderzoek wijst tevens op neuroprotectieve effecten, waarbij Jiaogulan oxidatieve schade in zenuwweefsel vermindert en cognitieve functies verbetert.
Recepten
- Versterkende adaptogeenthee: Jiaogulan, Gember en Citroenmelisse
- Verjongende elixer: Tinctuur van Jiaogulan met Honing en Gojibessen
- Koude infusie bij vermoeidheid: Jiaogulan met Munt en Schisandra
Gebruikte bronnen
- Geert Verhelst, Groot Handboek Geneeskrachtige Planten, 12e druk
- Herbal Reality
- Willem Jacobs:
- Lyme Natuurlijk Genezen
- De Spirituele Dimensie van de Ziekte van Lyme
- Stephen Harrod Buhner:
- Healing Lyme
- Herbal Antibiotics
- Klinische studies en traditionele fytotherapeutische monografieën
- IVG-info.nl – Voedingssupplementen
Zoek je een kruid?
In ons kruidenoverzicht vind je alle planten die we hebben beschreven – van bekende klassiekers tot vergeten bladgroen. Handig gesorteerd en makkelijk te doorzoeken. Je leest er alles over hun geneeskracht, botanische eigenschappen en traditionele toepassingen, tot aan gebruik en dosering.
Disclaimer
Kruidenhelen is een informatief platform dat zich richt op het delen van kennis over de werking en toepassing van geneeskrachtige kruiden en natuurlijke middelen. Wij zijn geen artsenpraktijk en bieden geen persoonlijke diagnoses of behandelingen aan.
De informatie op deze website is bedoeld als inspiratie en ondersteuning bij het gebruik van kruiden, en vormt geen vervanging voor medisch advies of professionele zorg. Bij gezondheidsklachten raden we aan altijd contact op te nemen met een arts of gekwalificeerde therapeut.
Wij baseren ons op literatuur, traditionele kennis, praktijkervaring en gesprekken met deskundigen. Toch kunnen wij geen garanties geven over het effect van kruiden bij individueel gebruik. Het toepassen van informatie van deze website gebeurt op eigen verantwoordelijkheid.