Guajacum staat bekend als een sterk transpiratiebevorderend en ontstekingsremmend kruid. Het werd vooral ingezet bij reumatische aandoeningen, gewrichtspijn en jicht. De zweetdrijvende werking werd gebruikt als methode om het lichaam te ontgiften, wat in de oude geneeskunde als belangrijk werd gezien bij chronische ziekten. Daarbij hielp het stimuleren van transpiratie ook koorts te doorbreken en het herstel bij infecties te versnellen.

Daarnaast heeft Guajacum een milde laxerende werking, waardoor het ook bij constipatie en trage spijsvertering werd toegepast. De bitterstoffen in het hout en de hars bevorderen de galproductie en ondersteunen zo de spijsvertering. Dit maakte het in traditionele zuiveringskuren een veelgebruikt element om het lichaam te reinigen.

De hars bezit antimicrobiële eigenschappen, wat het gebruik bij chronische infecties en huidproblemen onderbouwt. In volksgeneeskundige tradities van het Caribisch gebied werd de hars vaak uitwendig toegepast op wonden, zweren en huidontstekingen. Dit sloot aan bij de idee dat de hars het ‘zieke vuur’ uit het lichaam trok en genezing bevorderde.

Guajacum heeft ook een pijnstillende werking, vooral bij reumatische pijn en jichtaanvallen. De combinatie van ontstekingsremmende en pijnstillende effecten maakte het tot een geliefd middel bij chronische gewrichtsaandoeningen. In de vroegmoderne geneeskunde werd het soms voorgeschreven als langdurige kuur, waarbij men wekenlang afkooksels dronk en transpiratie opwekte.

In de fytotherapie van vandaag wordt Guajacum minder vaak toegepast, mede door de bedreigde status van de boom en de beschikbaarheid van veiligere alternatieven. Toch wordt het nog steeds erkend als een historisch belangrijk kruid met een breed spectrum aan eigenschappen: zuiverend, zweetdrijvend, ontstekingsremmend, spijsverteringsbevorderend en pijnstillend.