Houttuynia

Kruidenhelen plant foto groot Japanse Duizendknoop
Andere benamingen: Itadori, Japanese Knotweed, Hu Zhang (Chinees)

Botanie en signatuur

Latijnse naam: Reynoutria japonica (syn. Fallopia japonica, Polygonum cuspidatum)

De Japanse duizendknoop is een snelgroeiende, kruidachtige plant die behoort tot de duizendknoopfamilie (Polygonaceae). De plant heeft holle, bamboe-achtige stengels, brede, spitse bladeren en witte bloempluimen die in de nazomer verschijnen. Door zijn krachtige groeikracht, diepe wortelstructuur en het vermogen zich te verspreiden over grote oppervlakten, wordt hij vaak als invasief beschouwd. De signatuur wijst op kracht, doorzettingsvermogen en het vermogen om barrières te doorbreken, wat ook weerspiegeld wordt in de medicinale toepassingen: inzetbaar bij hardnekkige infecties, blokkades in het immuunsysteem en moeilijk bereikbare pathogenen zoals intracellulaire bacteriën. De diepe wortels symboliseren ook zijn werking op dieper gelegen structuren in het lichaam, zoals bindweefsel en het zenuwstelsel.

Belangrijke toepassingen

Ontstekingsremmend

ondersteunt de afweer en helpt bij het reguleren van ontstekingsreacties.

Antibacterieel

krachtig werkzaam tegen verschillende bacteriën, waaronder Borrelia burgdorferi

Neuroprotectief:

ondersteunt het zenuwstelsel en hersenfunctie

Herkomst en vindplaats

Oorspronkelijk afkomstig uit Oost-Azië, komt de Japanse duizendknoop van nature voor in Japan, China en Korea, waar hij groeit op berghellingen, rivieroevers en open bosranden. In deze regio’s maakt hij al eeuwenlang deel uit van de traditionele kruidengeneeskunde. In Japan wordt de plant ook gewaardeerd in de volksgeneeskunde onder de naam Itadori, wat zoveel betekent als “pijnverlichter”. De plant werd in de 19e eeuw geïntroduceerd in Europa als sierplant, maar staat sindsdien bekend als een invasieve soort die moeilijk te bestrijden is. Toch herbergt de wortel van deze plant een schat aan geneeskrachtige eigenschappen, en wordt ze vandaag de dag wereldwijd onderzocht en gewaardeerd in de kruidengeneeskunde.

In de traditionele Chinese geneeskunde (TCM) is de plant bekend onder de naam Hu Zhang. Hier wordt de wortel gebruikt om bloedstagnatie op te heffen, toxines te verwijderen en de doorstroming van Qi te bevorderen. Ze wordt ingezet bij borst- en buikpijn, constipatie, hoest, infecties en geelzucht. De reputatie als ‘pijnverlichter’ in de Japanse volksgeneeskunde onderstreept haar rol bij het behandelen van reumatische klachten en blessures. Daarnaast staat de plant bekend om zijn vermogen om hart en bloedvaten te ondersteunen, mede door de hoge concentratie aan resveratrol. In hedendaagse fytotherapie wordt de plant vaak ingezet als onderdeel van protocollen tegen de ziekte van Lyme en co-infecties.

Gebruikte delen: wortelstok (rhizoom)

Belangrijke inhoudsstoffen:

  • Resveratrol
  • Emodine
  • Polydatine
  • Chrysophanol
  • Flavonoïden en fenolen

Japanse duizendknoop staat bekend om zijn krachtige antibacteriële eigenschappen, met name tegen Borrelia burgdorferi, de bacterie die de ziekte van Lyme veroorzaakt. Resveratrol speelt hierin een sleutelrol: deze polyfenol heeft niet alleen een antimicrobiële werking, maar ondersteunt ook de bloedcirculatie en werkt ontstekingsremmend. Daarnaast versterkt het de werking van andere kruiden door een verbeterde verdeling via het vasculaire systeem. Emodine en andere antrachinonen dragen bij aan een antivirale en immunoregulerende werking, en zijn in laboratoriumstudies ook effectief gebleken tegen bepaalde schimmels en parasieten. De plant is ook neuroprotectief, mede dankzij de antioxidatieve werking van resveratrol en polydatine, wat van belang is bij aandoeningen zoals Lyme-neuroborreliose. Verder ondersteunt het kruid het hart en vaatstelsel, bevordert het de leverfunctie en beschermt het tegen oxidatieve stress.

  • Ziekte van Lyme en co-infecties
  • Chronische ontstekingen
  • Virusinfecties zoals herpes en influenza
  • Verminderde bloedcirculatie
  • Neuro-inflammatoire aandoeningen
  •  
  • Tinctuur (1:5): 2-4 ml, 2-3 maal daags
  • Poeder (gedroogde wortel): 1-3 gram per dag, verdeeld over de dag
  • Afkooksel: 10-20 g gedroogde wortel per dag, koken gedurende 20-30 minuten
  • Met Cat’s Claw en Andrographis bij Lyme-protocollen
  • Met Reishi en Astragalus voor immunomodulatie
  • Met Ginkgo biloba voor neuroprotectie
  • Niet gebruiken tijdens zwangerschap en borstvoeding zonder deskundig advies
  • Hoge doseringen kunnen maagklachten veroorzaken
  • Kan interfereren met bloedverdunners (zoals warfarine)

Wetenschappelijke studies bevestigen de werking van resveratrol als antioxidant, ontstekingsremmer en neuroprotector. Onderzoek wijst ook op een synergistische werking met andere kruiden, wat de effectiviteit van kruidensamenstellingen verhoogt, met name bij de ziekte van Lyme. Preklinische studies tonen remming van pro-inflammatoire cytokines zoals TNF-α en IL-1β. Daarnaast blijkt Japanse duizendknoop in staat de bloed-hersenbarrière te passeren, wat van belang is bij neurologische toepassingen. Er lopen meerdere klinische onderzoeken naar de werking van deze plant binnen complexere ziektebeelden.

  • Afkooksel bij virale infecties: Japanse duizendknoop, vlierbessen en gember
  • Tinctuurmix voor Lyme: Japanse duizendknoop, cat’s claw en sarsaparilla
  • Thee voor doorstroming: Japanse duizendknoop en meidoornblad
  • Geert Verhelst, Groot Handboek Geneeskrachtige Planten, 12e druk
  • Herbal Reality
  • Willem Jacobs:
    • Lyme Natuurlijk Genezen
    • De Spirituele Dimensie van de Ziekte van Lyme
  • Stephen Harrod Buhner:
    • Healing Lyme
    • Herbal Antibiotics
  • Klinische studies en traditionele fytotherapeutische monografieën
  • IVG-info.nl – Voedingssupplementen
  •  

Zoek je een kruid?

In ons kruidenoverzicht vind je alle planten die we hebben beschreven – van bekende klassiekers tot vergeten bladgroen. Handig gesorteerd en makkelijk te doorzoeken. Je leest er alles over hun geneeskracht, botanische eigenschappen en traditionele toepassingen, tot aan gebruik en dosering.

Disclaimer

Kruidenhelen is een informatief platform dat zich richt op het delen van kennis over de werking en toepassing van geneeskrachtige kruiden en natuurlijke middelen. Wij zijn geen artsenpraktijk en bieden geen persoonlijke diagnoses of behandelingen aan.

De informatie op deze website is bedoeld als inspiratie en ondersteuning bij het gebruik van kruiden, en vormt geen vervanging voor medisch advies of professionele zorg. Bij gezondheidsklachten raden we aan altijd contact op te nemen met een arts of gekwalificeerde therapeut.

Wij baseren ons op literatuur, traditionele kennis, praktijkervaring en gesprekken met deskundigen. Toch kunnen wij geen garanties geven over het effect van kruiden bij individueel gebruik. Het toepassen van informatie van deze website gebeurt op eigen verantwoordelijkheid.