De paardenbloem kent een oude en veelzijdige traditie in de kruidengeneeskunde. Al in de Middeleeuwen werd ze gebruikt als levertonicum, reinigingsmiddel en ondersteuning van de spijsvertering. Kruidkundigen schreven haar een belangrijke rol toe als galdrijver (cholereticum), diureticum en mild laxeermiddel. In de volksgeneeskunde werd paardenbloem gebruikt tegen waterophoping, pyrosis (zuurbranden), maagproblemen en als middel bij leverklachten.

In de Europese traditie was de paardenbloem vooral bekend als ‘bloedzuiverend’ kruid – een term die verwees naar het idee dat een goed functionerende lever en nieren bijdragen aan een gezonde lichaamstoestand. Het werd ingezet bij huidaandoeningen zoals eczeem, acne en jeuk, onder het motto: “de huid is de spiegel van het bloed.” Monniken in kloostertuinen kweekten de plant actief, zowel om medische preparaten te maken als voor voeding.

Het gebruik is echter niet beperkt tot Europa. In de traditionele Chinese geneeskunde (TCM) staat paardenbloem bekend als Pu Gong Ying en wordt het gebruikt voor het verminderen van hitte en toxines, vooral bij infecties, ontstekingen en borstklachten. In Noord-Amerikaanse inheemse tradities werd het blad als diureticum gebruikt, terwijl wortels werden ingezet voor spijsverterings- en leverproblemen.

Vanaf de 17e eeuw werd paardenbloem ook opgenomen in diverse kruidenboeken en farmacopees. In de 19e en vroege 20e eeuw kende de plant een heropleving in populariteit, vooral in de natuurgeneeskunde en homeopathie. Ze werd in tincturen, siropen en theeën verwerkt. De wortel werd geroosterd als koffievervanger tijdens oorlogstijden, wanneer echte koffie schaars was.

Tegenwoordig is paardenbloem een vast onderdeel in detoxkuren, kruidentheeën en plantaardige supplementen, waarbij haar veelzijdige werking – van mild vochtafdrijvend tot leverondersteunend – opnieuw wordt gewaardeerd. Dit laat zien hoe traditionele kennis en moderne toepassingen samenkomen in één plant.